به گزارش مشرق، با وجود اینکه نیروی کار ایرانی به لحاظ بهره هوشی قدرتمند هستند و تخصص  لازم رادارند، اما در بازار پسابرجام موفق به این نشدند که جذب بازارهای خارجی شوند.

درحالی که کشور دوران پسابرجام را سپری کرد و در مدت کوتاهی که از توافقات هسته ای گذشته بود تعداد زیادی از مقامات ایرانی از جمله رئیس جمهور به سفر خارجی رفتند یا از هیأت‌های خارجی به کشور آمدند اما به اعتقاد کارشناسان این رفت‌و آمدها منجر به ایجاد شرایط جدید در بازار بکر و دست نخورده برای ما در بازار اشتغال نشد؛ بلکه برخی بیان می‌کنند شرایطی ایجاد شد تا کشورهای دیگر بتوانند محصولات و تولیدات خود را وارد و به فروش برسانند.

هرچند تصور بر این بود که در دوره پس از لغو تحریم‌ها، سرمایه گذاران خارجی باید وارد کشور شوند و در بخش‌های مختلف سرمایه گذاری کنند اما آنچه در طی این مدت خودنمایی کرد تلاش غربی‌ها، اروپایی‌ها و کشورهای آسیایی برای فروش محصولاتشان به ایران بود.

بنابراین در دوران پسابرجام چیزی عاید جوانان بیکار ایرانی نشد. چرا که با انعقاد قراردادهای بزرگ در کشور، برای  اشتغال جوانان  گامی برداشته نشد و جوانان ما همچنان در صف تقاضا برای کار باقی مانده اند.

*بیکاری جوانان در پسابرجام گُم شد

برخی فعالان بازار کار معتقدند  دولتی‌ها می‌توانستند در زمان آمد و رفت هیأت‌های مختلف خارجی به ایران مسائل مربوط به اشتغال زایی برای کارجویان ایرانی را مد نظر بگیرند و دستکم به عنوان یکی از بندهای توافق با خارجی‌ها مطرح و دنبال کنند.

برخی فعالان بازار کار می گویند از دولت انتظار می رفت و می رود که در زمان آمد و رفت هیات‌های مختلف خارجی به ایران، مسائل مربوط به اشتغال زایی برای کارجویان ایرانی را مدنظر می داشتند و دستکم به عنوان یکی از بندهای توافق با خارجی ها مطرح می کردند. چرا که  اگر قرار بود آنها از فروش تولیدات خود به ما سود ببرند، بهتر بود ما نیز به کم راضی نبودیم و تا حد امکان منافع بیشتری را برای خود مطالبه می کردیم.

بدون شک فروش بازار ایران به خارجی‌ها مشکل بیکاری آنها را حل کرده است و حتی به روایت برخی از کارشناسان با استناد به آمارها ایران بعد از مذاکرات هسته ای و رفت‌و آمدهای هیأت‌های تجاری به بهشت کالاهای خارجی هم تبدیل شده است.ساده اندیشی بود تصور اینکه با ورود سرمایه های خارجی مشکل اشتغال را حل شده بدانیم.

علی ربیعی،وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی در آذر ماه 93 در حاشیه همایش اعزام خدمات فنی و مهندسی در جمع خبرنگاران، با اشاره به آنکه تاکنون ذهنیت مناسبی از نیروی کار ایرانی در خارج از کشور وجود نداشت و آن را با پدیده منفی مهاجرت تعبیر می کردند، افزود: مهاجرت نیروی کار در جهانی شدن اقتصاد یک واقعیت است و نیاز به تدوین تنوع قوانین و تضمین های بین الملی دارد.

وی با بیان آنکه متاسفانه سهم مناسبی از اعزام نیروی کار نداریم، افزود: بخشی از این موضوع مربوط به القای ایران هراسی و ناشی از مسائل سیاسی بوده اما نمی توان نداشتن برنامه و عزم جدی برای اعزام را کتمان کرد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اعزام یکصد هزار نیروی کار ایرانی تا نیمه نخست سال 94 به کشور های حاشیه خلیج فارس، کانادا، اقیانوسیه، اروپا و آسیای جنوب غربی خبر داد و افزود: طیف مشاغل اعزامی از آشپز تا نیروهای فنی و حرفه ای را شامل می شود.

این اظهارات درحالی بیان شد که  هنوز آماری از سوی وزارت کار در این باره منتشر نشده ولی محمد اکبرنیا،مدیرکل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی‌های وزارت کار اظهار کرد: پس از اجرای برجام پیش‌بینی کرده بودیم که تا پایان دولت یازدهم 10 هزار نیروی کار با شرایط جدید به خارج اعزام شوند ولی روزنه و افق جدیدی که بتواند در سطح گسترده این هدف را محقق کند گشوده نشد.

وی افزود: انتظار داشتیم در بحث دستاوردهای برجام در اعزام نیروی کار چشم انداز جدیدی ایجاد شود ولی هنوز جنبه علمیاتی پیدا نکرده و باید منتظر ماند.

*اعزام گروهی نیروی کار متوقف است

بابک هاشمی پور هم در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با بیان اینکه در بخش اعزام نیروی کار به خارج کشور تا زمانی که دولت اراده جدی نداشته باشد، اتفاقی نمی‌افتد، گفت: در تمامی قراردادهای بین المللی باید اعزام نیروی کار هم مطرح و دنبال شود. البته در 8 سال گذشته قراردادهای گوناگون از این دست کم نبوده ولی هیچ یک عملیاتی نشده است.

رئیس کانون انجمن‌های صنفی و دفاتر مشاوره شغلی بین المللی اظهارداشت: متاسفانه از سال 86 به بعد هیچگونه قرارداد اعزام نیروی کار با هیچ کشوری اجرایی نشده است. برخی کشورهای نیروپذیر مانند استرالیا و کانادا نیز هم اکنون خود با مازاد نیروی کار مواجه اند و این شرایط با ورود پناهجویان و مهاجران جنگ‌های منطقه به سمت این کشورها تشدید شده است.

هاشمی پور افزود: با وجود عدم تمایلی که کشورهای نیروپذیر در شرایط فعلی برای جذب نیروی کار خارجی دارند اما ممکن است برخی قراردادها نیاز به دوره ای برای اجرا داشته باشند. در سال گذشته هیات‌های مختلفی از کشورهای خارجی به ایران آمدند ولی چیزی از صحبت در زمینه اعزام نیروی کار ایرانی به آن کشورها مطرح نبوده است.

وی تصریح کرد: وزارت کار باید مذاکره با کشورهای خارجی در زمینه اعزام نیروی کار فارغ التحصیل در شرایط پساتحریم را در دستور کار خود می داشت. با این وجود، دفاتر مشاوره شغلی فعلا اوضاع مناسبی ندارند و عموماً در حال ورشکستگی هستند. وجود نیروی ارزان برخی کشورها هم باعث شده است در عراق و ترکیه نیز امکان رقابت نداشته باشیم.